Funkcja compliance w MiFID II – ewolucja czy rewolucja?

Na wstępie warto zauważyć, że zarówno na gruncie aktów prawnych wchodzących w skład tzw.  systemu MiFID I, czyli dyrektyw z 2004 r. oraz z 2006 r. a także rozporządzenia z 2006 r. jak i nowej dyrektywy MiFID II funkcja compliance wydaje się być zdefiniowana dwojako. Po pierwsze jako „właściciel merytoryczny” części domen MiFID, po drugie jako „właściciel funkcjonalny procesu wdrażania MIFID”, w ramach systemu nadzoru zgodności działalności z prawem. W takim rozumieniu funkcji compliance w MiFID, compliance oficer jest odpowiedzialny merytorycznie za opracowanie i właściwe zarządzanie konfliktem interesów, za ustalenie zasad przyjmowania oraz wręczania zachęt, za właściwe wypełnianie obowiązków informacyjnych do klienta, oraz wspiera proces zarządzania skargami klientów w domenie MiFID. Dodatkowo sprawuje on nadzór nad wdrożeniem i funkcjonowanie swoistego „procesu” jakim jest MiFID, w szczególności za bieżące doradztwo na rzecz osób powiązanych ze świadczeniem usług inwestycyjnych, bieżące opiniowanie procedur związanych ze świadczeniem takich usług, za szkolenie pracowników, oraz za weryfikację poprawności działania firmy inwestycyjnej z przepisami MiFID (testy zgodności – planowe oraz ad hoc).

Wdrożenie przepisów nowoplanowanej dyrektywy MiFID II, w kontekście domen merytorycznych compliance na pewno nie będzie rewolucją, jako że spora część firm inwestycyjnych ma już wdrożone mechanizmy i procedury wręcz z „MiFID 1.5” (będącego czymś pomiędzy systemem wdrożonym przez akty prawne systemu MiFID I a  wytycznymi ESMA (CESR) co do interpretacji przepisów MiFID I – np. w kontekście zachęt). Będzie to natomiast zdecydowana rewolucja w kontekście nadzoru funkcjonalnego nad wdrażaniem całego systemu MIFID II w firmie inwestycyjnej (podobnie jak jest to ewidentna rewolucja przy EMIR czy FATCA).

MiFID II wprowadza generalną zasadę ustanowienia systemu nadzoru zgodności działalności z prawem, na zasadach ogólnych – obok przejrzystości w stosunku do klienta czy systemu zarządzania ryzykiem. Oczywiście firma inwestycyjna obowiązana jest wdrożyć ‘odpowiednie’ procedury oraz mechanizmy nadzoru zgodności, a także zapewnić compliance oficerowi niezależność etc.

W tym kontekście wydaje się, że więcej wnoszą do systemu compliance w firmie inwestycyjnej rekomendacje i interpretacje ESMA (np. Wytyczne ESMA) aniżeli sama dyrektywa MIFID II.