Stanowisko UKNF w sprawie stosowania art. 8 ust. 3 i 5 Rozporządzenia PRIIP – komentarz

UKNF opublikował ciekawe „Stanowisko Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego w sprawie stosowania art. 8 ust. 3 i 5 Rozporządzenia PRIIP – skierowane do twórców PRIIP„. Przyczyną publikacji nowego stanowiska w zakresie KID’ów był fakt, że w trakcie praktyk nadzorczych Urząd zidentyfikował w podmiotach nadzorowanych szereg nieprawidłowości związanych z konstrukcją KID’a, które w szczególności polegały na „redagowaniu treści KID w sposób odbiegający od literalnego brzmienia przepisów ww. Rozporządzeń, w tym w szczególności w zakresie: tytułu, śródtytułów, poszczególnych informacji oraz formatu prezentowanych informacji w KID, jak również wymaganych pojęć, zwrotów i wyrażeń„.

Wskazywane przez Urząd rozporządzenia to oczywiście odpowiednio:

Rozporządzenie PRIIP czyli Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 1286/2014 z dnia 26 listopada 2014 r. w sprawie dokumentów zawierających kluczowe informacje, dotyczących detalicznych produktów zbiorowego inwestowania i ubezpieczeniowych produktów inwestycyjnych (PRIIP) (Dz. U. UE L 352 z 9.12.2014 r., z późn. zm.)

Rozporządzenie 653/2017 czyli Rozporządzenie Delegowane Komisji (UE) 2017/653 z dnia 8 marca 2017 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1286/2014 w sprawie dokumentów zawierających kluczowe informacje, dotyczących detalicznych produktów zbiorowego inwestowania i ubezpieczeniowych produktów inwestycyjnych (PRIIP) przez ustanowienie regulacyjnych standardów technicznych w zakresie prezentacji, treści, przeglądu i zmiany dokumentów zawierających kluczowe informacje oraz warunków spełnienia wymogu przekazania takich dokumentów, (Dz. U. UE L 100 z 12.04.2017 r., z późn. zm.)

Stanowisko zwraca uwagę na szereg ciekawych aspektów. I tak np. w pkt. 1.1. mamy informację, że KID’y powinny być sporządzane zgodnie z przepisami Rozporządzenia PRIIP oraz Rozporządzenia 653/2017 , w tym z uwzględnieniem, tam gdzie jest to wskazane, literalnego brzmienia tytułów, formatów, uwag wyjaśniających lub opisów wyjaśniających, co samo w sobie nie jest niczym nowym w stosowaniu wskazanych wyżej przepisów, ale już w zestawieniem z pkt. 2.1 Stanowiska w którym Urząd wskazuje, że wymogi wynikające ze wskazanych wyżej aktów prawnych nie uprawniają twórców KID do „modyfikowania treści dokumentów KID w sposób dowolny, w szczególności np. poprzez zawieranie w dokumencie dodatkowych informacji niewymaganych przepisami ww. rozporządzeń, czy też stosowanie opisów odbiegających literalnie od dokładnie skonkretyzowanej w nich treści, nawet przy zachowaniu tego samego sensu znaczeniowego” może budzić pewne wątpliwości, choć nie sposób się z wykładnią Urzędu nie zgodzić.

Oczywiście praktyka rynkowa pokazuje, że „zawieranie w dokumencie dodatkowych informacji niewymaganych przepisami ww. rozporządzeń” nie ma na celu wprowadzenie w błąd klienta, ale jest raczej działaniem odwrotnym, które najczęściej polega na tłumaczeniu klientowi pewnych trudniejszych kwestii, choć faktycznie bywa modyfikacją (do oceny czy znaczącą) KID. Stąd wątpliwość, czy faktycznie nieuprawnione modyfikowanie treści KID może utrudniać inwestorowi porównanie poszczególnych parametrów PRIIP, jak to wskazuje Urząd czy raczej właśnie służy do wyjaśnienia pewnych skomplikowanych kwestii. Ale jak wspominałem wyżej można polemizować ze skutkami, które może przynieść modyfikacja KID (choć na pewno zdarzają się sytuacje, w których, tak jak wskazuje Urząd, modyfikacja KID może sprawić, że klient nie będzie w stanie zrozumieć opisów i porównać KID z innymi), nie sposób zaś polemizować z ratio legis Rozporządzenia PRIIP, które jednak literalnie wskazuje, że pewne treści nie powinny być modyfikowane (zwraca uwagę wykładnia językowa zaprezentowana przez Urząd w pkt. 2.4 – 2.6).

Inne subiektywnie wybrane ciekawe spostrzeżenia Urzędu:

• twórcy KID nie mogą modyfikować treści KID poprzez zamianę niektórych wyrażeń, np. w tytule lub w opisach wyjaśniających (w tym skracać czy pomijać),
• twórcy KID mogą modyfikować treści KID (zgodnie z QA ESMA, EBA i EIOPA – Questions and Answers (Q&A) on the Key Information Document (KID) dla „kontraktów swap i podobnych instrumentów pochodnych OTC, które nie wymagają płatności początkowych„, ale tylko w sytuacjach, w których literalne stosowanie przepisów wskazanych wyżej Rozporządzeń mogłoby spowodować skutek odwrotny, tj. wprowadzenie w błąd klienta bądź niezrozumienie przez klienta faktycznych cech danego instrumentu. Tu warto przypomnieć, że KNF w Wytycznych OTC wskazywał, że instrumenty finansowe będące przedmiotem usług maklerskich powinny być nazwane zgodnie z terminologią ustawy o obrocie, zaś podmioty nadzorowane mogą dodatkowo stosować „terminologię powszechnie stosowaną w praktyce obrotu na rynku OTC instrumentów pochodnych„).