W serwisie LEX (Wolters Kluwer) dostępny jest mój najnowszy komentarz praktyczny: Stanowisko UKNF w sprawie utrwalania kontaktów z klientami – propozycje wdrożeniowe, który przedstawia propozycje wdrożeniowe dla firm inwestycyjnych i banków, o których mowa w art. 70 ust. 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi w zakresie nowego Stanowiska Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego w sprawie utrwalania kontaktów z klientami, na tle właściwych przepisów prawa powszechnie obowiązującego.
Tag: MiFID
Rozporządzenie „tryb i warunki” – projekt zmian ESG
Na stronie Rządowego Centrum Legislacji pojawił się projekt nowelizacji Rozporządzenia Ministra Finansów zmieniającego rozporządzenie w sprawie trybu i warunków postępowania firm inwestycyjnych, banków, o których mowa w art. 70 ust. 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, oraz banków powierniczych, który ma dostosować krajowe regulacje w związku z wejściem w życie dyrektywy delegowanej Komisji (UE) 2021/1269 z dnia 21 kwietnia 2021 r. zmieniającej dyrektywę delegowaną (UE) 2017/593 w odniesieniu do uwzględniania czynników zrównoważonego rozwoju w zobowiązaniach w zakresie zarządzania produktami, czyli do tematyki tzw. ESG (Environmental, Social, i (Corporate) Governance). Zgodnie z uzasadnieniem do projektu: „Celem dyrektywy 2021/1269 jest zapewnienie zgodności przepływów kapitału z dążeniem do niskiego poziomu emisji gazów cieplarnianych i rozwoju odpornego na zmiany klimatu. Zgodne z celami zrównoważonego rozwoju przejście na niskoemisyjną, bardziej zrównoważoną i oszczędną gospodarkę będzie miało kluczowe znaczenie dla zapewnienia długoterminowej konkurencyjności gospodarki Unii Europejskiej. Wsparcie zrównoważonych inwestycji powinno się przełożyć na zwiększenie popytu na takie inwestycje, co z kolei jest warunkiem realizacji celów klimatycznych. W związku z tym uwzględnienie czynników zrównoważonego rozwoju i celów związanych ze zrównoważonym rozwojem powinno stanowić jeden z wymogów zarządzania produktami określonych w rozporządzeniu w sprawie trybu i warunków postępowania.”. Docelowo ustawodawca krajowy dokona także zmiany do Ustawy o obrocie instrumentami finansowymi w zakresie zmian definicyjnych „grupy docelowej”, tak by nowa definicja uwzględniała cele ESG.
Pokrótce proponowane zmiany obejmują:
– Zdefiniowanie czynników zrównoważonego rozwoju poprzez odesłanie do przepisów Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2088 z dnia 27 listopada 2019 r. w sprawie ujawniania informacji związanych ze zrównoważonym rozwojem w sektorze usług finansowych;
– Usunięcie obowiązku określania negatywnej grupy docelowej dla instrumentów finansowych uwzględniających czynniki ESG;
– Dodanie konieczności uwzględnienia dla „Wystawcy”, przy określaniu grupy docelowej, także celów związanych ze zrównoważonym rozwojem;
– Dodanie obowiązku analizy struktury kosztów i opłat proponowanej w odniesieniu do instrumentu finansowego, w szczególności poprzez zbadanie, czy czynniki zrównoważonego rozwoju uwzględnione w instrumencie finansowym są zgodne z grupą docelową;
Co ważne dla zmian w par. 39 w Uzasadnieniu wskazano: „Celem tej regulacji (…) jest zapewnienie łatwego dostępu do instrumentów finansowych uwzględniających czynniki zrównoważonego rozwoju również klientom, którzy nie mają preferencji w zakresie zrównoważonego rozwoju.”.
Projekt jest obecnie na etapie konsultacji publicznych, można zgłaszać uwagi do 22 lutego 2022 r. w ramach np. izb gospodarczych. Proces legislacyjny: TUTAJ.
Konflikt interesów w MiFID – nowy artykuł w Monitorze Prawa Bankowego
Już w najnowszym grudniowym wydaniu Monitora Prawa Bankowego będzie się można zapoznać z moim najnowszym artykułem „Konflikt interesów w obszarze usług inwestycyjnych i usług dodatkowych w praktyce firm inwestycyjnych i banków”, w którym znajdziecie też kilka słów o propozycjach klasyfikacji, źródłach, wyrokach sądów czy metodykach zarządzania konfliktami (MiFID).
Konflikt interesów w obszarze usług inwestycyjnych i usług dodatkowych, czyli w „MiFID”jest jedną z klauzul generalnych systemu MiFID II, która – obok klauzuli działania w najlepiej pojętym interesie klienta – jest najważniejszą kwestią w interpretacji przepisów tego systemu. Jednocześnie tematyka ta pozostaje w zainteresowaniu UKNF w trakcie kontroli wykonywanych w podmiotach nadzorowanych.
Możliwość zamówienia m.in TUTAJ.
Jest już nowy Market Watch (FCA) – nr 68
Brytyjski organ nadzoru – FCA (Financial Conduct Authority) opublikował kolejne już wydanie (nr 68) Market Watch. Jak to ostatnio ma w zwyczaju, tym razem także wydanie mocno MAR’owskie (Market abuse surveillance/ Market abuse risk assessments) ale także w powiązaniu z obszarem MiFID II – Record keeping czy compliance w zestawieniu z MAR – Compliance awareness. Warto wskazać, że Market Watch jest o tyle uniwersalnym spojrzeniem, głównie na przepisy i praktykę z zakresu MAR, że powinny się z nim zapoznać funkcje compliance także w polskich firmach inwestycyjnych i bankach prowadzących działalność maklerską czy tzw. bankach z art. 70 ust. 2 Ustawy o obrocie instrumentami finansowymi. Ciekawym jest, że FCA wskazuje, iż zdaniem FCA pewne obowiązki z zakresu określonego przez MAR tj. market abuse surveillance dalej nie są w pełni wdrożone w firmach, pomimo faktu, że MAR wszedł w życie 3 lipca 2016 r.
Całość Market Watch (68): TUTAJ.
Luki platform obrotu instrumentami „fixed income” i „rates” – FCA zauważa, że w celu zapewnienia jak największej płynności, podmioty profesjonalne – brokerzy, wprowadzają różne typy elektronicznych platform transakcyjnych. Problemem wg FCA jest sytuacja, w której wskazane elektroniczne platformy transakcyjne (które mogą być połączone z systemami rynku regulowanego, MTF, OTF czy SI) nie wymagają formalnego połączenia i interfejsu z systemami transakcyjnymi użytkownika, co oznacza, że np. komunikaty o zleceniach i transakcjach nie podlegają rejestracji (w szczególności tzw. pop-up’y). To zdaniem FCA oznacza de facto błędy w monitorowaniu zleceń i transakcji (jeden z obowiązków wynikających z MAR), jako że brak rejestracji takiego „pop-up’a” a co za tym idzie także zlecenia czy transakcji, oznacza brak jego monitorowania i „przepuszczenia” przez algorytmy market abuse surveillance/trade surveillance (analogicznie, jeśli firma uruchomi kanał zawierania transakcji czy składania zleceń i nie zostanie on poddany algorytmom market abuse surveillance/trade surveillance).
Ordery (zlecenia) – Podobnie FCA stwierdza, że ich zdaniem gro firm nie monitoruje w ogóle zleceń (jest to praktyka spotykana na rynku – algorytmy market abuse surveillance/ trade surveillance ograniczają się jedynie do monitorowania zawartych transakcji, nie zaś samych zleceń, które nie zostały zrealizowane, co często jest spowodowane trudnością w pozyskaniu danych i zestawieniu ich z zawartymi transakcjami- np. zlecenia składane na czatach popularnych dostawców oprogramowania) – „Orders are a critical component in effective monitoring for some types of actual or attempted market manipulation, eg, layering and spoofing as well as cross venue and product manipulation where users have a unique line of sight of their own trader activity. If firms do not capture all unexecuted orders, they may fail to identify this activity.”.
Record keeping (MiFID II) – FCA słusznie zauważa, że jeśli firmy nie nie monitorują zleceń (np. niezrealizowanych), zaś funkcja compliance często nie wie, że takowe w ogóle są składane, to najprawdopodobniej firmy nie będą tym samym w stanie wypełniać swoich obowiązków w zakresie archiwizacji z MiFID II.
Świadomość funkcji compliance – Bardzo ciekawe zagadnienie poruszone przez FCA dotyczy świadomości, wiedzy i kompetencji funkcji compliance wykonującej zadania z zakresu market abuse surveillance/trade surveillance (dodam, że nie jest to specyfika brytyjska, ale obowiązek dla wszystkich firm inwestycyjnych i banków prowadzących działalność maklerską czy tzw. banków z art. 70 ust. 2 Ustawy o obrocie instrumentami finansowymi podlegających pod MAR). FCA wskazał, że jego zdaniem funkcja compliance wykonująca zadania z zakresu market abuse surveillance/trade surveillance cechuje się bardzo różnym poziomem wiedzy na temat korzystania przez „ich” biznesy z różnych platform internetowych (ale i dalej – zapewne wszelkiej maści komunikatorów etc.). Organ nadzoru wskazał wręcz, że niektóre zespoły compliance wykonujące zadania z zakresu market abuse surveillance/trade surveillance nie były nawet świadome, jakie platformy są wykorzystywane przez front office.
Co ciekawe FCA wskazuje także na błędy w zakresie oceny ryzyka (także funkcja compliance). Błędem, zdaniem FCA, jest przeprowadzenie oceny ryzyka nadużyć na rynku z pominięciem wyżej wskazanych zagadnień tj. wszelkiej maści transakcji zawieranych na różnych platformach internetowych czy niezrealizowanych zleceń (także usuniętych, modyfikowanych itp.). – takie działania zostały ocenione jako błędy w pracy compliance i w zakresie oceny ryzyka nadużyć na rynku.
Książka – Przestępczość finansowa. Tom 2 – Rynki finansowe.
Dostępna już w sprzedaży jest publikacja, której mam przyjemność być współautorem (razem z Rafał Płókarz Maciej Czapiewski Jakub Strysik, Konrad Zacharzewski) „Przestępczość finansowa. Tom 2. Rynki finansowe”. Do nabycia: TUTAJ.
Opis Wydawcy:
Książka poświęcona jest przestępstwom i różnym patologiom występującym na rynkach finansowych oraz metodom ich zwalczania i zapobiegania im. Autorzy przeanalizowali w niej najnowsze zjawiska przestępcze i inne patologie oraz przyjmowane środki zaradcze o charakterze systemowym (w tym w ramach tzw. Polskiego Ładu – od 2022 r.), w uniwersum rynków finansowych.
Najważniejsze poruszane zagadnienia to:
– uregulowania prawne (w USA, UE i w Polsce) stosowane w zapobieganiu i zwalczaniu nadużyć rynku finansowego;
– zjawisko unikania opodatkowania dochodów kapitałowych, wraz z przeglądem katalogu stosowanych w ostatnich dekadach instrumentów i technik optymalizacyjnych;
– zagadnienia nieprawidłowości w zakresie doradztwa inwestycyjnego, a zwłaszcza nielegalnego doradztwa na rynku kapitałowym;
– nadużycia w obrocie walutami cyfrowymi (aktywami kryptograficznymi), w tym analiza najnowszych projektów regulacji i przypadków nadużyć w obrocie np. tokenami inwestycyjnymi;
– patologie związane z oszukańczą sprawozdawczością finansową, wraz z analizą przyczyn najgłośniejszych oszustw księgowych ostatnich lat.
Autorami niniejszej monografii są doświadczeni praktycy biznesowi, w tym wykładowcy akademiccy z wieloletnim stażem, uznani specjaliści z zakresu m.in. rynków finansowych, rachunkowości, prawa, w szczególności w obszarze zwalczania przestępczości finansowej.”
Wytyczne ESMA dla funkcji compliance 2021 – propozycje wdrożeniowe cz. 7
Przedstawiam siódmą część artykułu w zakresie Wytycznych ESMA dla funkcji compliance, w której skupiłem się na wytycznej nr 6 tj. wytycznej dotyczącej umiejętności, wiedzy, wiedzy fachowej i uprawnień komórki ds. nadzoru zgodności z prawem – pkt. 49 – 54 Wytycznych 2021.
Artykuł do pobrania: TUTAJ. Kolejne części w przygotowaniu.
Kto może rozmawiać z klientem o produktach inwestycyjnych? – komentarz praktyczny LEX
Z przyjemnością informuję, że w bazie Lex jest już dostępny mój komentarz praktyczny – Ocena wiedzy i kompetencji (MiFID), czyli kto może rozmawiać z klientem o produktach inwestycyjnych.
„Od wejścia w życie większości systemu MiFID II znajdują zastosowanie wytyczne Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych dotyczące oceny wiedzy i kompetencji, które należy czytać wespół z polskimi przepisami ustawy o obrocie instrumentami finansowymi i rozporządzenia w sprawie szczegółowych warunków technicznych i organizacyjnych dla firm inwestycyjnych, banków, o których mowa w art. 70 ust. 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, i banków powierniczych. Wskazane akty oraz wytyczne ESMA nakładają szereg znaczących obowiązków w kontekście posiadania przez pracowników banków i firm inwestycyjnych określonej wiedzy i kompetencji. Niniejszy komentarz przybliża tę materię, skupiając się także na aspektach praktycznych wdrożenia wskazanych przepisów i wytycznych ESMA.”
Całość dostępna w serwisie LEX.
Wytyczne ESMA dla funkcji compliance 2021 – propozycje wdrożeniowe cz. 6
Przedstawiam szóstą część artykułu w zakresie Wytycznych ESMA dla funkcji compliance, w której skupię się na wytycznej nr 5 tj. wytycznej dotyczącej skuteczności komórki ds. nadzoru zgodności z prawem – pkt. 43 – 48 Wytycznych 2021.
Artykuł do pobrania: TUTAJ. Kolejne części w przygotowaniu
Wytyczne ESMA dla funkcji compliance 2021 – propozycje wdrożeniowe cz. 5
Przedstawiam piątą część artykułu w zakresie Wytycznych ESMA dla funkcji compliance, w której skupię się na wytycznej nr 4 tj. wytycznej dotyczącej obowiązków komórki ds. nadzoru zgodności z prawem w zakresie doradztwa i pomocy – pkt. 33 – 42 Wytycznych 2021.
Artykuł do pobrania: TUTAJ. Kolejne części w przygotowaniu
Wytyczne ESMA dla funkcji compliance 2021 – propozycje wdrożeniowe cz. 4
Przedstawiam czwartą część artykułu w zakresie Wytycznych ESMA dla funkcji compliance, w której skupię się na dalszej części wytycznej nr 3 tj. wytycznej dotyczącej obowiązków sprawozdawczych komórki ds. nadzoru zgodności z prawem w zakresie pkt. 28 lit. d) – e) oraz punktów 29 – 32 Wytycznych 2021.
Artykuł do pobrania: TUTAJ. Kolejne części w przygotowaniu.
MiFID, MAR & Compliance 